Slovenya, ölümcül hastalığı olan bireyler için tartışmalı ‘yardımlı ölüm yasası’ teklifini bir referandumla reddetti. Ülkenin kaderini belirleyecek bu kritik oylama, yaşamın sonuyla ilgili etik değerler ve bireysel özerklik arasındaki karmaşık dengeyi bir kez daha dünya gündemine taşıdı.

Slovenyalı seçmenler, Pazar günü gerçekleşen sandık başında önemli bir tercih yaptı. İlk sonuçlara göre, oyların yaklaşık yüzde 53’ü yasanın yürürlüğe girmesine karşı çıkarken, yüzde 46 civarındaki bir kesim ise bu yasa teklifini destekledi. Devlet Seçim Komisyonu tarafından açıklanan verilere göre, yaklaşık yüzde 41’lik bir katılım oranıyla sonuçlanan bu halk oylamasında, ‘Hayır’ oyları ülkedeki 1,7 milyon seçmenin yüzde 20’sinden fazlasını oluşturarak yasal eşiği aştı.

Bu referandum sonucunun yasal anlamı oldukça açık: Mevcut yasanın yürürlüğü geçici olarak askıya alınmış durumda. Yani, yasa teklifinin öngördüğü hükümler şimdilik uygulanamayacak. Bu karar, terminal dönemdeki hastaların yaşamlarına son verme hakkını düzenleyen bir mevzuatın Slovenya hukuk sistemine girişini ertelemiş oldu.

Kararın ardından ‘Merhamet kazandı’ söylemi ön plana çıktı ve bu, yasanın reddini destekleyenlerin temel argümanını özetliyor. Bu sonuç, Sloven toplumunun yaşamın kutsallığına ve hastaların son dönemlerindeki bakımına dair derin hassasiyetlerini yansıtıyor olabilir. Hasta özerkliği ve onurlu bir son tercihi gibi kavramlar, bu referandumda toplumun vicdanında farklı şekillerde yorumlandı.

Slovenya’nın bu oylamayla benimsediği tutum, Avrupa’daki end-of-life (yaşam sonu) tartışmalarında muhafazakar bir duruş sergilediğini gösteriyor. Bazı Avrupa ülkeleri benzer yasaları kabul etmişken, Slovenya halkı kendi özgün toplumsal ve kültürel değerleri ışığında farklı bir yol izlemeyi tercih etti. Bu, her ulusun bu tür hassas konulardaki kendi iç dinamiklerinin bir tezahürü olarak görülebilir.

Bu referandum, yardımlı ölüm konusundaki tartışmaların Slovenya’da bir sonu değil, yeni bir başlangıcı niteliğinde. Toplumdaki farklı kesimler arasındaki diyaloğun daha da derinleşmesine zemin hazırlayacak bu karar, gelecekteki yasal girişimler ve halkın bilinç düzeyindeki değişimler üzerinde kalıcı bir etki bırakabilir. Tartışmanın nasıl evrileceği, önümüzdeki süreçte sağlık politikalarının önemli gündem maddelerinden biri olmaya devam edecek.

Slovenya’daki bu halk oylaması, yaşamın sonuyla ilgili evrensel sorulara yerel bir yanıt sunarken, bireysel özgürlükler, etik sınırlar ve toplumsal sorumluluklar arasındaki denge arayışının zorluğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Bu karar, benzer etik ikilemlerle karşılaşan diğer uluslar için de düşündürücü bir örnek teşkil edecektir.