Diyanet İşleri Başkanlığı, 28 Kasım 2025 tarihli Cuma Hutbesi’nde “Şiddetin Çaresi Merhamet Eğitimi” temasını işleyerek ailelere yönelik sosyal medya kullanımı, şiddet olayları ve akran zorbalığı konularında önemli uyarılarda bulunmuştur. Başkanlık tarafından yapılan açıklama, toplumsal dinamiklerin analizine dayanmakta ve özellikle genç nesillerin karşı karşıya kaldığı risklere dikkat çekmektedir. Bu hafta kılınan Cuma namazı öncesinde yayımlanan hutbe, müslüman topluma yönelik kapsamlı rehberlik sunma hedefiyle hazırlanmıştır.

Hutbenin temel mesajı, şiddetin hiçbir türünün kabul edilemez olduğu ve toplumsal barışın ancak merhametin egemen kılınmasıyla tesis edilebileceği yönündedir. Diyanet İşleri Başkanlığı, mevcut durumun “şiddetin sıradan bir hal aldığı, akran zorbalığının her geçen gün yaygınlaştığı” bir dönem olduğunu tespit etmiştir. Bu tespit, şiddet olgusunun yalnızca fiziksel eylemlerle sınırlı kalmayıp, sosyal etkileşimlerin de önemli bir parçası haline geldiğini ortaya koymaktadır.

Dijital platformların bu süreçteki rolü, Başkanlık tarafından özel olarak vurgulanmıştır. Hutbede, bireylerin “birbirleriyle kavgalarını sosyal medyada paylaşmayı marifet saydığı” gözlemi, dijitalleşmenin toplumsal değerler üzerindeki dönüştürücü etkisini gözler önüne sermektedir. Kötülüğe sevk eden dijital oyunlar ve yanlış örneklerle kirlenmiş ekranlar, şiddetin yayılmasına zemin hazırlayan kritik faktörler olarak tanımlanmıştır. Bu dijital unsurların, özellikle çocuklar ve gençler üzerindeki olumsuz etkileri, uyarının merkezinde yer almaktadır.

Toplumsal güvenlik algısındaki bozulmaya da dikkat çekilen hutbede, sokakta, toplu taşımada ve trafikte mal ve can emniyetinin hiçe sayıldığı bir dönemden geçildiği belirtilmiştir. Alkol, kumar ve uyuşturucu madde gibi bağımlılıklar da şiddetin artmasına katkı sağlayan diğer ciddi sorunlar olarak sıralanmıştır. Diyanet, şiddetin hiçbir zaman bir çözüm aracı olamayacağını, aksine “sevgiyi bitirir, insanı yalnızlaştırır, toplumu çürütür” ifadesiyle kesin bir dille belirtmiştir.

Çocukların ve gençlerin eğitimi konusunda ailelere düşen sorumluluk, hutbenin en kritik unsurlarından birini oluşturmaktadır. Diyanet İşleri Başkanlığı, çocukların “inancı, iyiliği, merhameti, sevgi ve saygıyı ilk olarak ailesinden öğrendiği” gerçeğinin altını çizmiştir. Bu bağlamda, ailelerin çocuklarına örnek teşkil etmesi, onların ahlaki gelişimlerinde belirleyici bir faktör olarak konumlandırılmıştır. Merhamet eğitiminin, şiddeti önlemede temel bir strateji olduğu vurgulanmıştır.

Şiddetin gölgesini hayatımızdan uzaklaştırmak amacıyla gönüllere muhabbet, evlere ve okullara merhametin hakim kılınması çağrısı yapılmıştır. Hutbede, “kalbimize düşen öfke kıvılcımlarını rahmet yağmurlarıyla söndürelim” şeklindeki metaforik ifadeyle duygusal denge ve affediciliğin önemi vurgulanmıştır. Evlatların yüreğine sevgi, saygı, anlayış ve paylaşma tohumları serpiştirmenin, gelecek nesillerin huzurlu bir dünyada yaşaması için atılacak en önemli adımlardan biri olduğu belirtilmiştir.

“Fedakârlığın Zirvesi: Îsâr” başlığı altında yayımlanan cuma hutbesi, îsâr kavramının özünde barındırdığı başkalarını kendine tercih etme, cömertlik ve diğerkâmlık gibi değerlerin toplumsal huzurun temelini oluşturduğuna işaret etmektedir. Bu teolojik çerçeve, bireysel çıkar ve benmerkezciliğin yol açtığı şiddet eğilimlerine karşı güçlü bir antitez sunmaktadır. Îsâr prensibi, merhamet eğitiminin pratik bir tezahürü olarak toplumsal dayanışma ve empatinin güçlendirilmesini hedeflemektedir.

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bu uyarıları, yalnızca dini bir öğüt olmanın ötesinde, günümüz toplumunun karşılaştığı sosyolojik ve psikolojik sorunlara yönelik kurumsal bir müdahale niteliği taşımaktadır. Başkanlık, bu tür hutbeler aracılığıyla toplumsal bilinci artırmayı, aile kurumunu güçlendirmeyi ve kolektif sorumluluk duygusunu pekiştirmeyi amaçlamaktadır. 28 Kasım 2025 Cuma Hutbesi, modern dünyanın getirdiği zorluklar karşısında etik değerlerin ve merhamet merkezli eğitimin vazgeçilmezliğini bir kez daha kamuoyunun dikkatine sunmuştur.